strona 1/1
Osadnictwo morskie


Najdawniejsze z nich to: Jastarnia, Kuźnica, Chałupy, Karwia, Chłapowo, Wielka Wieś, Swarzewo, Osłonino, Rewa, Mechelinki. Ryby łowione na otwartym morzu to głównie dorsze, śledzie i szproty. W zatoce natomiast-łososie, węgorze i stornie.

Połowy rozpoczynają się wczesnym świtem. Rybacy wypływają głównie łodziami, tzw. pomerankami (z kaszubska bote) lub zugami. Rozwiązania techniczne tych łodzi mają charakter częściowo rodzinny, częściowo zapożyczony od Niemców, Holendrów i Skandynawów. Łodzie były tradycyjnie poruszane wiosłami i siłą wiatru (charakterystyczne żagle). Po wojnie - w dużej mierze pojawiły się motory. Część rybaków posiada też niewielkie kutry. Do tradycji rybackich łodzi nawiązuje organizowany od 1978 roku corocznie festyn: Kaszubskie łodzie po żaglami (Kaszëbszcze botë pod żaglama) obejmujący-skręcanie lin, składanie sieci, regaty itp.
Na Półwyspie Helskim - rybacy skupiali się w tzw. maszoperie - rodzaj rodzinnych spółdzielni połowowych. Przetrwały one jeszcze w Jastarni i Kuźnicy.

Interesującymi wydarzeniami z udziałem rybaków są pielgrzymki łodziami - do Pucka na odpust Piotra i Pawła oraz do Swarzewa na uroczystość MB Szkaplerznej (I niedziela lipca). Zwyczaj pielgrzymowania łodziami przywrócony został po wojnie w 1981 roku za sprawą Aleksandra Celarka - inżyniera z Chałup. Na Półwyspie Helskim rozpowszechniony był obrzędowy zwyczaj połowu łososi tzw. laskornem , tj. dużym, sztywnym z wielu jader (sieci) niewodem. Laskorn był ceremonialnie wieziony na brzeg i zarzucany około 21 marca.

Osobno zawiązywały się maszoperie węgorzowe na jesienne połowy - od sierpnia do października. Obrzędowym świętem rybaków przed zakończeniem połowów węgorzy jest obchodzony corocznie w Jastarni odpust MB Różańcowej, zwany przez wielu odpustem MB Węgorzowej.

Ciekawostki